Zmarł Edward Pudełko

Edward Pudełko urodził się w 1941 roku na Roztoczu, w rodzinie o tradycjach artystycznych. Studia archeologiczne rozpoczął na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (absolutorium), a na Uniwersytecie Wrocławskim uzyskał dyplom magistra archeologii Polski i powszechnej. Jest również absolwentem podyplomowych studiów muzealnych na Uniwersytecie Jagiellońskim, które ukończył w 1977 roku.

Niemalże całe zawodowe życie był związany z Kaliszem i tutejszym muzeum, gdzie przez lata pracował na rzecz ochrony archeologicznego dziedzictwa kulturowego. Autor wielu liczących się ekspozycji muzealnych, członek Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, wychowawca kilku pokoleń archeologów, rzec można nestor badaczy strefy nadprośniańskiej. Wybitny znawca społeczności łużyckich pól popielnicowych w południowo-wschodniej Wielkopolsce, przez lata członek Komisji Epoki Brązu i Wczesnej Epoki Żelaza Komitetu Nauk Pra- i Protohistorycznych Polskiej Akademii Nauk.

W drugiej połowie lat 60. XX w. prowadził badania wykopaliskowe w Krasicznie-Zamku, Przemyślu, Gorlicach, Łańcucie (klasztor dominikanów i zamek).

W latach 1970–1973 był kierownikiem Muzeum Ziemi Kaliskiej, a po rezygnacji, do emerytury piastował stanowisko kustosza Działu Archeologii Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej.

Wspólnie z Tadeuszem Baranowskim kierował pracami wykopaliskowymi w Jastrzębnikach i Kaliszu-Wydarte, a od końca lat 70. realizował niezwykle ważne badania na licznych nekropoliach ciałopalnych m. in. w Stawie, Pleszewie, Brzeziu, Szadku czy Dębniałkach Kaliskich. Jest autorem lub współautorem prospekcji powierzchniowej 28 obszarów AZP.

Opublikował kilkadziesiąt artykułów popularno-naukowych i naukowych, głównie na łamach „Rocznika Kaliskiego”, gdzie sukcesywnie zamieszczał relacje i opracowania wyników prowadzonych badań wykopaliskowych, który uratowały przed bezpowrotnym zniszczeniem tysiące obiektów archeologicznych — nasze dziedzictwo.

Jest autorem pierwszego, obszerniejszego zarysu historii najstarszego osadnictwa okolic Kalisza — „Jeszcze starsze dzieje najstarszego miasta w Polsce” (Kalisz 1985). Ponadto spod jego pióra wyszły takiej publikacje jak „Z pradziejów Kalisza i okolic” (wspólnie z T. Baranowskim, Kalisz 1984), „Prasłowianie i Słowianie w pleszewskiem” (wspólnie z J.A. Splittem, Pleszew 1987), „Społeczeństwa pradziejowe w kaliskiem” (wspólnie z J.A. Splittem i L. Ziąbką, Kalisz 1990), „Z najdawniejszej przeszłości Gminy Blizanów” (Blizanów 1996), „Tysiąc lat zaginionej cywilizacji »łużyckich« plemion rolniczych w świetle ostatnich badań w Szadku, gm. Blizanów” (Kalisz 1998), „Pradzieje i wczesne średniowiecze regionu kaliskiego (wspólnie z T. Baranowskim i J. A. Splittem, Kalisz 2003).

Z ważniejszych artykułów naukowych Jego autorstwa należy tutaj przywołać chociażby kilka z nich, stanowiących trudny do przecenienia wkład w ogólnopolską problematykę przełomu epok brązu i żelaza:

• Materiały kultury pomorskiej z badań ratowniczych lewobrzeża dolnej Prosny, w: Kultura pomorska i kultura grobów kloszowych. Razem czy osobno?, red. T. Węgrzynowicz, M. Andrzejowska, J. Andrzejowski, E. Radziszewska, Warszawa 1995, s. 281–298.
• Cmentarzysko ludności kultury łużyckiej na stanowiskach 2 i 7 w Pleszewie, woj. wielkopolskie, „Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego”, t. 22, s. 187–203.
• Elementy obrządku pogrzebowego cmentarzyska ludności kultury łużyckiej ze schyłku epoki brązu w Pleszewie, w: Popiół i kość. Funeralia Lednickie. Spotkanie 4, „Sobótka”, red. J. Wrzesiński, Sobótka-Wrocław 2002, s. 383–390.
• Południowo-wschodnio-wielkopolska strefa rozprzestrzeniania się materialnych śladów kontaktów kulturowo-wymiennych w okresie halsztackim (750–400 r. AC) , „Rocznik Kaliski”, t. 31, 2005 s. 9–24.
• Luxurious prehistoric objects from south-eastern Great Poland as the evidence of long-distance contacts in the early Iron Age, w: Long Distance Trade in the Bronze Age and Early Iron Age, red. J. Baron, I. Lasak, Wrocław 2007,s. 237–250.

O miłości do archeologii i niesłabnącej determinacji w zgłębianiu pradziejów regionu, świadczy jego naukowa aktywność również na emeryturze, kiedy to w roku 2015 ukazuje się dwujęzyczna, polsko-angielska monografia nekropolii w Szadku (Szadek. Cmentarzysko z przełomu epoki brązu i żelaza w południowo-wschodniej Wielkopolsce / Szadek. The Late Bronze Age and Early Iron Age Cemetery in South-East Wielkopolska, Hyperborea 2, Poznań 2015), przygotowana wspólnie z Grzegorzem Szczurkiem.

Pogrzeb Edwarda Pudełko odbędzie się w piątek, 12 lipca, o godzinie 13.00, na Cmentarzu Komunalnym w Kaliszu przy ul. Poznańskiej.

Grzegorz Szczurek